Τα βραβεία του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης

Gustav Hofer & Luca Ragazzi - Image via Wikipedia

Στο ντοκιμαντέρ «Encardia, η πέτρα που χορεύει» του Άγγελου Κοβότσου απονεμήθηκε το βραβείο κοινού - για ελληνική ταινία μεγάλου μήκους - του 14ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
Διαβάστε αναλυτικά τα βραβεία.



ΒΡΑΒΕΙΑ ΚΟΙΝΟΥ
Βραβείο Κοινού που αφορά σε ταινίες άνω των 45΄ απονέμεται:
1. Για ελληνική παραγωγή στην ταινία Encardia, η πέτρα που χορεύει / Encardia,the Dancing Stone σε σκηνοθεσία Άγγελου Κοβότσου
2. Για ξένη παραγωγή στην ταινία Ιταλία, αγάπα την ή παράτα την / Italy: Love It ofLeave It (Ιταλία – Γερμανία) σε σκηνοθεσία Γκούσταβ Χόφερ και Λούκα Ραγκάτσι /Gustav Hofer & Luca Ragazzi
Βραβείο Κοινού που αφορά σε ταινίες κάτω των 45΄ απονέμεται:
1. Για ελληνική παραγωγή στην ταινία Ο τυφλός ψαράς / The Blind Fisherman σε σκηνοθεσία Στρατή Βογιατζή και Θέκλας Μαλάμου
2. Για ξένη παραγωγή στην ταινία  ORA (Καναδάς) σε σκηνοθεσία Φιλίπ Μπεϊλόκ /Philippe Baylaucq
ΒΡΑΒΕΙΑ FIPRESCI

1. Για ελληνική παραγωγή στην ταινία Σαγιόμι / Sayome σε σκηνοθεσία Νίκου Νταγιαντά
Το σκεπτικό της επιτροπής: «Μια ευαίσθητη και ευφυής μαρτυρία για ένα από τα πιο σύγχρονα και σοβαρά θέματα που αφορούν στη μοντέρνα Ελλάδα: τη μετανάστευση. Χτίζοντας γέφυρες ανάμεσα σε δυο κουλτούρες που φαίνονται πολύ μακριά η μία από την άλλη, η ταινία απεικονίζει τη ζωή μιας εξαιρετικής γυναίκας. Η κριτική επιτροπή εντυπωσιάστηκε από τον βαθύ σεβασμό και το θαυμασμό που επέδειξε ο ταλαντούχος αυτός σκηνοθέτης».

2. Για ξένη παραγωγή στην ταινία Canicula (Μεξικό) σε σκηνοθεσία Χοσέ Άλβαρες /Jose Alvarez
Το σκεπτικό της επιτροπής: «Μια ποιητική και κινηματογραφική αποτύπωση μιας περιθωριοποιημένης κουλτούρας. Διεισδύοντας στην καθημερινή ζωή του λαού Τοτόνακ μέσα από κοντινά πλάνα και ήχους, και με αξιοθαύμαστη αφηγηματική εγκράτεια, η ταινία εκθέτει τις συνηθισμένες και λιγότερο συνηθισμένες πτυχές αυτού του αρχαίου πολιτισμού».

ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΡΤ3
Το βραβείο τηλεοπτικής προβολής της ΕΡΤ3 σε ντοκιμαντέρ της ενότητας «Κοινωνία και Περιβάλλον» απονέμεται εξ ημισείας στις ταινίες  Απαλλοτρίωση / Expropriationτου Μάνου Παπαδάκη και Μια χούφτα γενναίοι άνθρωποι / A Few Brave People(Τουρκία) της Ρυγιά Αρζού Κοκσάλ / Ruya Arzu Koksal. To βραβείο συνοδεύεται από έπαθλο 1.500 ευρώ για καθεμιά ταινία.
ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΡΤ DOC ON AIR
Το βραβείο «Doc on Air» της ΕΡΤ αφορά στο καλύτερο project του Pitching Forumτου Eυρωπαϊκού Δικτύου Ντοκιμαντέρ EDN και αντιστοιχεί σε χρηματικό έπαθλο 7.000 ευρώ. Το βραβείο απονέμεται φέτος στο project My Journey to Meet You(Ιταλία), σε σκηνοθεσία Marco Simon Puccioni και παραγωγή Simone Catania, Indyca.
Το σκεπτικό της επιτροπής: «Είχαμε το προνόμιο, στο 14ο Docs in Thessaloniki του EDN στη διάρκεια του Thessaloniki Documentary Pitching Forum να δουλέψουμε με σκηνοθέτες που συμμετέχουν με 17 εξαιρετικά πρότζεκτ. Το να επιλέξουμε μόνο ένα, ήταν πολύ δύσκολο. Τελικά, καταλήξαμε να βραβεύσουμε έναν δημιουργό που έχει το θάρρος να βάζει στον πυρήνα του ντοκιμαντέρ του, την ίδια του τη ζωή. Η πατρότητα αποτελεί πρόκληση για κάθε άντρα. Η πατρότητα για έναν ομοφυλόφιλο άντρα, στη σημερινή Ευρώπη, είναι μια μάχη ενάντια σε νομικά εμπόδια και – ακόμη πιο δύσκολο να πολεμήσεις - ενάντια σε προκαταλήψεις και θρησκοληψία. Το βραβευμένο ντοκιμαντέρ φέρνει μια προσωπική ιστορία σε πολιτικό επίπεδο. Προκαλεί τις αξίες της κοινωνίας μας και θέτει σοβαρά ερωτήματα, δίχως να δίνει εύκολες ή ιδεολογικές απαντήσεις. Το βραβείο ERT Doc on Air, τιμά την ποιότητα της ιστορίας και την αφοσίωση τόσο του σκηνοθέτη, όσο και του παραγωγού. Η επιτροπή υπογραμμίζει επίσης την κινηματογραφική προσέγγιση ενός πολύ ταλαντούχου και έμπειρου δημιουργού».

ΒΡΑΒΕΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΜΝΗΣΤΙΑΣ
Το βραβείο της Διεθνούς Αμνηστίας απονέμεται στο ντοκιμαντέρ Αυτό δεν είναι μια ταινία / This Is Not A Film (Ιράν) σε σκηνοθεσία των Τζαφάρ Παναχί / Jafar Panahiκαι Μοτζτάμπα Μιρταχμάς / Mojtaba Mirtahmasb.
ΒΡΑΒΕΙΟ WWF
Το βραβείο της WWF απονέμεται στην ταινία Ζήτω οι αντίποδες / Vivan lasAntipodas! (Γερμανία-Ολλανδία-Αργεντινή-Χιλή) σε σκηνοθεσία Βίκτορ Κοσακόφσκι / Victor Kossakovsky.

Οι «Άθικτοι» μια ξεχωριστή ταινία που γνωρίζει μεγάλη επιτυχία στην Αθήνα!

Οι «Άθικτοι» μια ξεχωριστή ταινία που γνωρίζει μεγάλη επιτυχία στην Αθήνα!

Η ταινία, που βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα, θεωρείται ήδη παγκόσμια επιτυχία. Μόνο στη Γαλλία, έχει κερδίσει την 3η θέση στο Γαλλικό Box Office όλων των εποχών, πλησιάζοντας τα 19 εκατομμύρια εισιτήρια, μέσα σε 12 μόλις εβδομάδες προβολής !!

Οι «Άθικτοι» θα προβληθούν στην έναρξη του Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου στην Αθήνα, στις 21 Μαρτίου 2012 και αμέσως μετά στις ελληνικές αίθουσες, από την Filmtrade, σε διανομή από την ΣΠΕΝΤΖΟΣ ΦΙΛΜ.

Το σενάριο βασίζεται στην πραγματική ιστορία του Φιλίπ, ενός πλούσιου αριστοκράτη, ο οποίος έχοντας μείνει καθηλωμένος σε αναπηρικό καροτσάκι μετά από ένα ατύχημα με αλεξίπτωτο, επιλέγει για βοηθό του στην καθημερινότητα, τον Ντρίς, τον πιο απρόσμενο υποψήφιο, έναν πρόσφατα αποφυλακισμένο μαύρο νεαρό, από τις φτωχές συνοικίες στα προάστια του Παρισιού.

Δύο διαφορετικοί κόσμοι συναντιούνται και παρόλες τις διαφορές τους οι πρωταγωνιστές μοιράζονται μια αληθινή φιλία, κωμική και δυνατή, χαρίζοντας γέλιο αλλά και γνήσια συγκίνηση, με ένα θέμα που εκ πρώτης όψεως μόνο αστείο δεν φαντάζει.

Οι «Άθικτοι» είναι μια ταινία για τη φιλία, για τη χαρά της ζωής και το άνοιγμα σε νέους κόσμους και εμπειρίες, ακόμη και μετά από μια μεγάλη ανατροπή στη ζωή!

Η ταινία, θεωρείται ήδη παγκόσμια επιτυχία. Μόνο στη Γαλλία, έχει κερδίσει την 3η θέση στο Γαλλικό Box Office όλων των εποχών, πλησιάζοντας τα 15 εκατομμύρια εισιτήρια, μέσα σε 12 μόλις εβδομάδες προβολής !!

Οι «Άθικτοι» θα προβληθούν στην έναρξη του Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου στην Αθήνα, στις 21 Μαρτίου 2012 και αμέσως μετά στις ελληνικές αίθουσες, από την Filmtrade, σε διανομή από την ΣΠΕΝΤΖΟΣ ΦΙΛΜ. 
 

Μίλησαν για την ταινία ...

Ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος Ερίκ Τολεντανό μιλάει για την πρώτη του επαφή και την «συνεργασία» του με τον αληθινό ήρωα, Φίλιπ Πότζο ντι Μπόρτζο

Ο αληθινός ήρωας, Φίλιπ Πότζο ντι Μπόρτζο, στη ζωή του οποίου βασίστηκε η ταινία, όταν πρωτοάκουσε την ιδέα της δημιουργίας της μας είπε: «Εάν κάνετε αυτήν την ταινία, πρέπει να είναι αστεία. Επειδή αυτή η ιστορία πρέπει να αντιμετωπιστεί με χιούμορ. Εάν δεν είχα συναντήσει τον Αμπντέλ (που ενσαρκώνει στην ταινία ο Ντρίς), θα ήμουν νεκρός.»

Εκείνη η συνομιλία μας επέτρεψε να ανοίξουμε νέα κανάλια σκέψης. Για παράδειγμα, πώς τα δύο επίπεδα της γαλλικής κοινωνίας, που αντιπροσωπεύονται από τον Φιλίπ και τον Ντρις, δημιουργούν νέες σχέσεις και συναισθήματα όταν συγκρούονται. Αυτοί οι δύο άντρες, ο ένας που χτυπιέται από μια φυσική αναπηρία και ο άλλος που είναι θύμα μιας κοινωνικής αναπηρίας, έχουν κάποια παράξενη και απροσδόκητη συμπληρωματικότητα που είναι σε θέση να επιφέρει αυτήν την ανταλλαγή.

…..Οταν ολοκληρώθηκε η ταινία θελήσαμε να την δείξουμε πρώτα στον Φίλιπ Πότζο ντι Μπόρτζο. Κατά τη διάρκεια της προβολής, η καρέκλα του κινούνταν συνεχώς και είχαμε την εντύπωση ότι γελούσε. Κατόπιν, όταν τελείωσε η ταινία, είδα ότι είχε δακρύσει. Και είπε αυτές τις θαυμάσιες λέξεις « στην κατάστασή μου, σταμάτησα να κοιτάζομαι στον καθρέπτη πριν από πολλά χρόνια. Πάει πολύ καιρός που είχα να δω το βλέμμα των ματιών μου». Νομίζω ότι ο Φρανσουά Κλουζέ δεν θα μπορούσε να είχε ελπίσει σε μια καλύτερη φιλοφρόνηση. Κατόπιν ο Φίλιπ ήρθε στο Παρίσι για την επίσημη προβολή. Στο τέλος της προβολής μου είπε: χειροκροτώ και με τα δύο χέρια!!

Ο Ερίκ Τολεντανό και ο Ολιβιέ Νακάς για την συνεργασία τους με τον Φρανσουά Κλoυζέ

Ε.Τ. Ο άμεσος ενθουσιασμός του ήταν αρκετός για να μας κάνει να θελήσουμε να συνεργαστούμε μαζί του, όταν για παράδειγμα, μας εξήγησε ότι θέλει να βιώσει τις καταστάσεις και όχι απλά να τις «παίξει». Στη συνέχεια και όταν αρχίσαμε να τον γνωρίζουμε σιγά-σιγά, περιμέναμε με ενδιαφέρον τον ηλεκτρισμό που θα προέκυπτε από τη σύγκρουσή του με τον Ομάρ Σι, ο οποίος επίσης περισσότερο ζει τις καταστάσεις απ’ ότι τις ερμηνεύει. Το αποτέλεσμα ξεπέρασε τις προσδοκίες μας!

O.N.: Ο Φρανσουά είναι ένας ηθοποιός δράσης. Αυτή η δουλειά απαίτησε τεράστια προετοιμασία εκ μέρους του. Δεν θα μπορούσε να εμφανιστεί την ημέρα των γυρισμάτων, να καθίσει σε μια αναπηρική καρέκλα και να εκτελέσει την αναπνοή και όλη αυτή την κατάσταση που υπέφερε… χωρίς να έχει εργαστεί σκληρά προηγουμένως. Όπως είχε υποσχεθεί, δέχθηκε την πρόκληση!
 

Ο Ερίκ Τολεντανό και ο Ολιβιέ Νακάς για την συνεργασία τους με τον Ομάρ Σι

E.T.: Όπως και με τον Φιλίπ, το πρόσωπο που παίζει τον Ντρις έπρεπε να είναι απολύτως αξιόπιστο. Ο Ομάρ μας εξέπλητε συνεχώς. Πήρε την πρωτοβουλία της απώλειας 10 κιλών και της αύξησης του μυικού του όγκου, χωρίς να μας ρωτήσει, απλά επειδή, στο μυαλό του, ένας τύπος σαν τον Ντρις θα ήταν λεπτότερος από τον ίδιο στην πραγματικότητα. Όταν τον είδα να εμφανίζεται με το κεφάλι του ξυρισμένο, ντυμένο απλά με μια μπλούζα με κουκούλα και ένα δερμάτινο σακάκι εντυπωσιάστηκα από το πόσο είχε από μόνος του πλησιάζει τον χαρακτήρα του Ντρις.

E.T: Ο Ομάρ φέρνει το καλό χιούμορ και τη φιλική διάθεση που είναι ανεκτίμητα σε ένα γύρισμα. Έχει μια σπάνια μορφή ταπεινότητας. Δεν παίρνει ποτέ τον εαυτό του στα σοβαρά και η σχέση του με την φήμη είναι απόλυτα φυσική.

O.N.: Επίσης, η παρουσία του κάνει όλο το γύρισμα απόλυτα πιστευτό, αφού και ο ίδιος προέρχεται από τα φτωχά δυτικά προάστια του Παρισιού, όπως και ο Ντρις. Ετσι, είχαμε την απόλυτη σιγουριά ότι δεν θα κάναμε κάποιο λάθος.

Ο Ερίκ Τολεντανό και ο Ολιβιέ Νακάς για την ηθική ευθύνη που ένοιωσαν


Ε.Τ. Παρόλο ότι αισθανόμασταν πολύ ελεύθεροι σε όλα, είχαμε μια ιδιαίτερη ηθική ευθύνη.

O.N.: Και δεν σκέφτομαι ότι έχουμε προδώσει την ιστορία του Φίλιπ Πότζο ντι Μπόρτζο, ακόμα κι αν έπρεπε να προσαρμόσουμε ορισμένα μέρη της.

E.T.: Επιπλέον, δεν είναι τυχαίο ότι αισθανθήκαμε την ανάγκη να πάμε και να του παρουσιάσουμε εικόνες από την ταινία αμέσως μετά από τα γυρίσματα. Προσκληθήκαμε σε ένα surprise party για τα γενέθλιά του. Ο Abdel ήταν εκεί, μαζί με τη μητέρα του Φίλιπ, την οικογένειά του και τους φίλους του. Χρησιμοποιώντας έναν υπολογιστή, του δείξαμε ένα slideshow από φωτογραφίες από τα γυρίσματα. Ήταν μια πραγματικά παράξενη στιγμή για κείνον να βλέπει τον Φρανσουά Κλουζέ να τον υποδύεται. Υπήρξε μια λεπτή σιωπή στο μέσο εκείνης της χαρούμενης βραδιάς. Όλοι συγκινήθηκαν.

Ο Φρανσουά Κλoυζέ για την εμπειρία του

Θεωρώ ότι η στιγμή που γνώρισα τον πραγματικό ήρωα ήταν η στιγμή που ενέτεινε την δέσμευσή μου στην ταινία και με ώθησε να βάλω « καρδιά» στη δουλειά αυτή. Εάν ο ρόλος μου ήταν μόνο ένας τετραπληγικός, χωρίς ένα πρόσωπο, αυτό θα ήταν πιο περίπλοκο για μένα. Να βλέπεις όμως τον άνθρωπο στον καθημερινό κόσμο του και να τον ακους να μιλάει για τη ζωή του έπαιξαν έναν θεμελιώδη ρόλο για μένα.

Με τους «Άθικτους», πέρασα σε μια διαδικασία αυταπάρνησης που συμπαθώ πάρα πολύ. Η ταινία σήμαινε ότι ο χαρακτήρας του Ντρις πρέπει να έχει τόσο μεγάλη καρδιά που να κινεί δύο, να ραγίζει από τα γέλια για δύο. Και έτσι, σιγά-σιγά, έπρεπε να προσπαθήσω να γίνω ο συνεργάτης του, για να τον ελευθερώσω, για να του κάνω το γέλιο δεδομένο, ότι δηλαδή με κάνει να γελώ, να του κάνω τη ζωή ελαφρύτερη, αφού και κείνος την κάνει ελαφρύτερη για μένα. Θέλω να επιμείνω σε αυτήν την ιδέα της αυταπάρνησης επειδή είναι πολύ ουσιαστικό για τη δουλειά μας. Δεν πρέπει να θέλουμε τα πράγματα να περνάνε πάντα μέσα από μας. Είναι μια ευκαιρία όταν περνούν μέσω ενός συνεργάτη, είναι συναρπαστικό σε ένα ανθρώπινο επίπεδο. Και είχα το συναίσθημα ότι ήμουν πιο γαλήνιος μετά τα γυρίσματα.

Ο Ομάρ Σι για την εμπειρία του

Η στιγμή που γνωρίσαμε τον Φίλιπ Πότζο ντι Μπόρτζο ήταν συγκλονιστική. Είναι ένα ιδιαίτερα ευφυές άτομο, γεμάτο ζωή και χιούμορ και με ένα πολύ ισχυρό βλέμμα. Αμέσως συγκινήθηκα από την αγάπη με την οποία μίλησε για τον Αμπντέλ, το πρόσωπο στο οποίο ο χαρακτήρας του Ντρις είναι βασισμένος. Ο ίδιος ο τρόπος με τον οποίο ανέφερε το όνομά του ήταν εξαιρετικά συγκινητικός. Ήταν εύκολο να αισθανθεί κανείς τον πολύ ισχυρό δεσμό που υπάρχει μεταξύ τους. Μετά από αυτήν την επίσκεψη, όλοι αισθανθήκαμε υπεύθυνοι και πιεσμένοι λόγω του σεβασμού που αυτό το άτομο εμπνέει.

Οι πρώτες σκηνές της ταινίας δείχνουν τον Ντρίς στον πραγματικό του κόσμο, αυτόν των φτωχών συνοικιών του Παρισιού. Οι σκηνές αυτές είναι πολύ σημαντικές έτσι ώστε να ξέρουμε από που προέρχεται ο Ντρις. Και σκέφτομαι ότι είναι ακόμη σημαντικότερο επειδή κι εγώ προέρχομαι από εκεί. Έτσι αισθάνομαι ιδιαίτερα υπεύθυνος όταν μιλώ γι’ αυτό, γιατί πρέπει να το κάνω σωστά. Ο Ερίκ και ο Ολιβιέ το γνωρίζουν αυτό. Τους εμπιστεύθηκα. Θεωρώ ότι ο γαλλικός κινηματογράφος δεν έχει μιλήσει ποτέ για αυτό το θέμα με τόση ποίηση και λεπτότητα. Ο Ερίκ και ο Ολιβιέ δεν επιβάλλουν ποτέ την άποψή τους: εκφράζουν απλά ότι έχουν παρατηρήσει στις εικόνες. Και ξέρω ότι αυτό είναι άλλος ένας λόγος για τον οποίο είμαι πολύ υπερήφανος που έχω κάνει τους «Άθικτους».

«Η Γυναίκα του Πέμπτου» στις 22 Μαρτίου στους κινηματογράφους

«Η Γυναίκα του Πέμπτου» βγαίνει στις 29 Μαρτίου στους κινηματογράφους και ο σκηνοθέτης Πάβελ Παβλικόφκι με τον πρωταγωνιστή Ιθαν Χοκ μιλούν για τη ταινία μυστηρίου που ξεχωρίζει αυτό τον μήνα.


Ο Ίθαν Χοκ υποδύεται τον  Αμερικανό συγγραφέας Τομ Ρικς που έρχεται στο Παρίσι αποφασισμένος να διεκδικήσει την παλιά του ζωή και να ξανακερδίσει την αγάπη της γυναίκας και της κόρης του. 

Τα πράγματα όμως δεν πηγαίνουν όπως θα ήθελε και καταλήγει σε ένα υποβαθμισμένο ξενοδοχείο των προαστίων, αναγκασμένος να δουλεύει σαν νυχτοφύλακας για να κερδίσει τα προς το ζην. Τότε γνωρίζει τη Μάργκιτ (Κρίστιν Σκοτ Τόμας), μια όμορφη αλλά μυστηριώδη ξένη. Η έντονη και παθιασμένη σχέση τους, όμως, δείχνει να πυροδοτεί μια σειρά από ανεξήγητα γεγονότα, σα να υπάρχει μια σκοτεινή δύναμη που να ελέγχει ολόκληρη τη ζωή του.

 

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ, ΠΑΒΕΛ ΠΑΒΛΙΚΟΦΣΚΙ, ΚΑΙ ΤΟΝ ΙΘΑΝ ΧΟΚ.

Τα μυθιστορήματα του Ντάγκλας Κένεντι είναι απολαυστικά θρίλερ όταν τα διαβάζει κανείς. Το συγκεκριμένο όμως βιβλίο δεν ήταν ό,τι πιο εύκολο για να μεταφερθεί στη μεγάλη οθόνη.

ΠΑΒΕΛ ΠΑΒΛΙΚΟΦΣΚΙ: Πράγματι, αλλά στην ουσία ποτέ δεν το σκέφτηκα σαν ακριβή μεταφορά, για μένα ήταν πάντα μια καλή αφετηρία για ένα έργο που θα ανέπτυσσε τη δική του εσωτερική λογική. Από μια άποψη η ιστορία είναι μια καταγραφή της ψυχολογικής αποσύνθεσης: η ιστορία ενός άντρα που διαλύεται και γίνεται σχιζοφρενής. Το συγκεκριμένο θέμα με απασχολούσε για πολύ καιρό και είχα ξεκινήσει να γράφω ένα σενάριο πάνω σε αυτό. Το βιβλίο του Ντάγκλας όμως πρότεινε έναν πιο ενδιαφέροντα τρόπο αντιμετώπισης του θέματος. Ένιωσα ότι θα μπορούσε να γίνει μια ενδιαφέρουσα περιπέτεια και σ’ αυτό συμφώνησαν και οι παραγωγοί της Haut et Court. Οπότε σκέφτηκα ότι θα μπορούσαμε να πάρουμε σα βάση τα κύρια συστατικά του βιβλίου και να τα αναμίξουμε με νέα στοιχεία ώστε να δημιουργήσουμε κάτι διαφορετικό.

Πώς προσεγγίζετε γενικά τις κινηματογραφικές μεταφορές από τη λογοτεχνία;

ΠΠ: Αρκετά ελεύθερα. Στην ταινία ‘Το Καλοκαίρι του Ερωτά μου’ είχα και πάλι σαν αφετηρία ένα μυθιστόρημα, που στην πορεία όμως μετεξελίχθηκε σε κάτι διαφορετικό. Για μένα τα βιβλία είναι ένα σημείο εκκίνησης, όπως τα αποκόμματα από τις εφημερίδες, τα όνειρα ή τις εμπειρίες από το παρελθόν. Σου δίνουν στοιχεία: κάποιους χαρακτήρες, ένα τοπίο, μια ενδιαφέρουσα κατάσταση… Στο τέλος όμως η ταινία πρέπει να βρει τη δική της ανεξάρτητη λογική και τη δική της γλώσσα. Αν παραμένει πιστή στο βιβλίο δεν είναι υπέρ της.

Πώς δουλεύετε το σενάριο;

ΠΠ: Οι ταινίες είναι μια συλλογική και μάλλον μυστηριώδης διαδικασία, ένα ταξίδι που δεν μπορεί να ολοκληρωθεί στο γραφείο. Στην αρχή χρειάζομαι μια αφετηρία, μια συνολική ιδέα, δύο ή τρεις χαρακτήρες με δραματικές δυνατότητες, παράδοξους ή αντιθετικούς. Στη συνέχεια γράφω και ξαναγράφω. Βρίσκω τους ηθοποιούς και τις τοποθεσίες, τραβάω φωτογραφίες και γράφω ξανά με πρόσωπα και εικόνες στο μυαλό μου. Δοκιμάζω καταστάσεις με τους παραγωγούς ή τους φίλους μου. Όταν εμπλέκεται ο καλλιτεχνικός διευθυντής και ο διευθυντής φωτογραφίας γράφω ξανά. Είναι μια διαδικασία παρόμοια με τη λογοτεχνική συγγραφή αλλά δεν είναι λογοτεχνία.

Φλερτάρετε με τους κώδικες συγκεκριμένων κινηματογραφικών ειδών;

ΠΠ: Δεν ξέρω αν η λέξη «φλερτάρω» εκφράζει ακριβώς αυτό που κάνω. Τα θρίλερ κινηματογραφούνται με τέτοιο τρόπο ώστε ο θεατής να καταλαβαίνει γρήγορα πού παίζεται το παιχνίδι. Το φιλμ ‘Η Γυναίκα του Πέμπτου’ όμως δεν σου δίνει αντίστοιχες λαβές, δεν δηλώνει κάτι ξεκάθαρα, οι καταστάσεις γίνονται παράξενες και τρομακτικές χωρίς σχεδόν να το καταλαβαίνεις. Κι ενώ το έργο είναι μια νέα αφετηρία για μένα, ταυτόχρονα δεν διαφέρει πολύ από τις άλλες μου ταινίες: λίγες αλλά προσεκτικά διαλεγμένες τοποθεσίες, περιορισμένη πλοκή και ένας κεντρικός χαρακτήρας μέσα από τον οποίον βλέπουμε τον κόσμο.

Ο κόσμος στην προκειμένη περίπτωση είναι το Παρίσι. Ένα Παρίσι κάπως παράξενο, αλλά ταυτόχρονα πολύ αληθινό.

ΠΠ: Έχω την τάση να χρησιμοποιώ το τοπίο σαν πνευματικό χώρο. Δεν με ενδιαφέρει ο κόσμος όπως είναι πραγματικά, δεν ήθελα να «δείξω» το Παρίσι. Χρησιμοποιώ πραγματικά μέρη και τα απογυμνώνω, προσπαθώντας να βρω κάτι διαχρονικό, ονειρικό ή νοσταλγικό. Το κλειδί είναι η συναισθηματική κατάσταση του ήρωα και το πώς βλέπει εκείνος τον κόσμο. Το πρόβλημα με το Παρίσι είναι ότι δύσκολα βρίσκεις μέρη του που να μη θυμίζουν τον κλισέ του εαυτό. Με τον περιπετειώδη σκηνογράφο μου, Μπενουά Μπαρού, κάναμε ατέλειωτες βόλτες με το μηχανάκι για να βρούμε κάτι ασυνήθιστο. Ήθελα ένα Παρίσι που δεν ήταν στην πραγματικότητα το Παρίσι αλλά η ανατολική Ευρώπη της δεκαετίας του ’70.

Είσαστε Πολωνός, μένετε στο Λονδίνο, δεν έχετε ζήσει ποτέ στο Παρίσι. Νιώθετε κάποια συγγένεια με τον πρωταγωνιστή σας, που βρίσκεται μόνος μέσα σε μια άγνωστη για αυτόν πόλη;

ΠΠ: Είναι μια κατάσταση που μου είναι οικεία. Φτάνεις σε μια νέα και μεγάλη πόλη όπου δεν ξέρεις τους κανόνες του παιχνιδιού. Τη μια στιγμή αισθάνεσαι δυνατός και την επόμενη χαμένος. Υποψιάζεσαι κακές προθέσεις στους ανθρώπους, ότι μπορεί να θέλουν να σε κλέψουν ή να σχεδιάζουν κάτι κακό για σένα. Και πάντα φέρεις μαζί τις προσωπικές σου «αποσκευές». Το Παρίσι στην ταινία έχει να κάνει με το πώς σκέφτεται ο Τομ. Αυτό χρωματίζει όλα όσα βλέπουμε.

Προσπαθήσατε κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων να τον κάνετε πιο αρεστό; Ή να παίξετε με την ιδέα ότι κάπως κρύβεται ή ακόμα ότι δεν έχει επίγνωση των πράξεών του;

ΠΠ: Απόλυτα. Αυτό ήταν πολύ σημαντικό. Οι θεατές έπρεπε να αισθανθούν κοντά στον ήρωα και σιγά-σιγά να συνειδητοποιήσουν ότι δεν γίνεται να τον εμπιστεύονται, ότι υπάρχει κάτι περίεργο ή ακόμα και μοχθηρό στο χαρακτήρα του. Το δύσκολο σημείο ήταν να μην υπάρχει μια συγκεκριμένη στιγμή όπου το κοινό ανακαλύπτει ότι ο ήρωας δεν είναι αυτός που νόμιζε. Να το ανακαλύπτει ο κάθε θεατής στο χρόνο του. Αλλά ακόμα και τότε, να παραμένει στο πλευρό του ήρωα μέχρι το τέλος. Ο Ίθαν Χοκ ήταν ο ιδανικός για αυτό που ζητούσα. Ξεχειλίζει από ειλικρίνεια, θαλπωρή, γενναιοδωρία, και παρά τα 40 του χρόνια δεν έχει χάσει την εφηβική του ευθύτητα. Τον εμπιστεύεσαι, σε παρασύρει. Επιπλέον είναι έξυπνος και ικανός με το λόγο. Είναι δύσκολο να υποδυθείς το συγγραφέα αν δεν είσαι μιας κάποιας νοημοσύνης. Και ο Ίθαν είναι πράγματι συγγραφέας – αυτόν τον καιρό γράφει το τρίτο του βιβλίο.

 (Στην κουβέντα μπαίνει ο Ίθαν Χοκ, μέσω online σύνδεσης – βρίσκεται στη Νέα Υόρκη, ενώ η συνέντευξη πραγματοποιείται στο Παρίσι)

Λοιπόν πώς γνωριστήκατε;

ΙΘΑΝ ΧΟΚ: Είχε έρθει ο Πάβελ να με βρει στο Old Vic που έπαιζα. Εγώ δεν τον γνώριζα τότε, η συμπρωταγωνίστριά μου όμως στο θέατρο μου είπε ότι ήταν το πιο hot όνομα σκηνοθέτη. Μετά συναντηθήκαμε σε μια άλλη μου παράσταση, στο Royal Court. Μέχρι τότε είχα προλάβει να δω τις ταινίες του και ήθελα να δουλέψω μαζί του. Ξανασυναντηθήκαμε στη Νέα Υόρκη και κάθε φορά πηγαίναμε κι ένα βήμα πιο μπροστά με το έργο. Συμμετείχα πραγματικά στη δημιουργία του και κατέληξε να γίνει ένας από τους αγαπημένους μου ρόλους.

Ποια ήταν η πρώτη σας εντύπωση από το χαρακτήρα σας;

ΙΧ: Για να είμαι ειλικρινής, ούτε εγώ αλλά ούτε και ο Πάβελ ήμασταν προϊδεασμένοι για το χαρακτήρα του Τομ. Σε πολλά σημεία είχα ερωτηματικά για την αληθινή του προσωπικότητα. Σταδιακά όμως ξεκαθάρισε. Κάναμε μεγάλες κουβέντες με τον Πάβελ πάνω στο σενάριο προτού αρχίσουν τα γυρίσματα. Ανταλλάξαμε ιδέες και ανακαλύψαμε ποιος ήταν ο Τομ. Για μένα, ένα από τα στοιχεία που τον περιγράφουν είναι η ανάγκη του να γίνει ιδανικός πατέρας. Όλοι έχουμε τη δική μας ιδέα για αυτό, η καθημερινότητα όμως μας εμποδίζει να το καταφέρουμε. Είναι κάτι που με απασχολεί πολύ σε αυτή τη φάση της ζωής μου.

ΠΠ: Η σύγκρουση ανάμεσα στην αγάπη, τη δουλειά, το εγώ… Το να θέλεις ασυμβίβαστα πράγματα, να μη μπορείς να διαλέξεις ή να συμβιβαστείς, να μοιράζεσαι στα δύο… όλοι μπορούμε να σχετιστούμε με κάτι τέτοιο.

Αισθανθήκατε σα να βρισκόσασταν μέσα σε ένα λαβύρινθο;

ΙΧ: Αυτή η λέξη περιγράφει ακριβώς την αίσθηση. Ο χαρακτήρας έχει μπλεχτεί σε ένα λαβύρινθο: παίρνει ένα δρόμο που δεν οδηγεί πουθενά και προσπαθεί να βρει μια έξοδο χωρίς να ξέρει από πού μπήκε.

Με την ερμηνεία σας προσπαθήσατε να κρατήσετε τους θεατές με το μέρος σας;

ΙΧ: Σίγουρα ο Τομ παραμένει συμπαθής. Στην πράξη υπηρέτησα το όραμα του Πάβελ, εκείνος έδωσε μορφή στους χαρακτήρες. Στον κινηματογράφο ο ηθοποιός δεν χτίζει μόνος του το χαρακτήρα του. Πρέπει να εμπιστευτεί τους άλλους για να τον δημιουργήσουν μαζί. Στην προκειμένη περίπτωση βέβαια ήταν μια πολύ πιο εσωτερική διαδικασία γιατί όλο το έργο γυρίστηκε μέσα από τη ματιά του χαρακτήρα. Έτσι ο ηθοποιός και ο σκηνοθέτης γίνονται ένα.

Έχετε ξαναδουλέψει με αυτόν τον τρόπο;

ΙΧ: Ποτέ! Γίναμε όμως μια καλή ομάδα και ένιωσα σα να ανακάλυπτα το έργο μαζί με τον Πάβελ. Επίσης η ιστορία είχε μια γερή βάση: το χαρακτήρα της Μάργκιτ. Η προσωπικότητά της είναι ξεκάθαρη: «σεξ, θάνατος, φάντασμα, ζωή, μητέρα». Αυτά την κάνουν ελκυστική για τους άλλους.

ΠΠ: Ναι, λειτουργεί σα μαγνήτης. Ο χαρακτήρας της μπορεί να είναι αινιγματικός, το πώς λειτουργεί όμως για την ιστορία είναι ξεκάθαρο.

ΙΧ: Η Κρίστιν Σκοτ Τόμας είναι από τους λίγους ηθοποιούς που ενσαρκώνουν την ουσία του κινηματογράφου. Έχει μια απίστευτη παρουσία, έναν ιδιαίτερο αισθησιασμό, μια φυσική κομψότητα. Είναι εμπειρία να παίζεις με μια τέτοια ηθοποιό. Κάνει τα πάντα να μοιάζουν εύκολα. Με άλλους ηθοποιούς πρέπει να δουλέψεις πολύ σκληρά για να φτάσεις σε αυτό το σημείο. Χρειάζονται εξαιρετικούς φωτισμούς, ένα πολύ δυνατό κείμενο. Ο χαρακτήρας της Μάργκιτ όμως είναι πάνω από όλα συμβολικός και πολλοί ηθοποιοί δεν μπορούν να υποδυθούν κάτι τέτοιο.

Ιδιαίτερα η σκηνή όπου μιλάει για τις ρίζες της είναι πολύ δυνατή.

ΠΠ: Δεν ήθελα να δώσω πολλές πληροφορίες. Είναι και ζήτημα ρυθμού. Πιστεύω ότι η κάθε σκηνή πρέπει να έχει μουσικό ρυθμό, δεν παίζει ρόλο μόνο το νόημα των λέξεων. Για μένα το σινεμά είναι σε μεγάλο βαθμό μία αίσθηση ρυθμού. Γενικά θέλησα να κάνω μία ιδιαίτερη δουλειά που θα υπνωτίζει τους θεατές ώστε να αφήσουν στην άκρη για λίγο τις προσδοκίες τους, να ξεχάσουν τα συνήθη ερωτήματα και να παρασυρθούν από αυτό το μυστηριώδες ταξίδι. Ελπίζοντας ότι στην πορεία θα αναγνωρίσουν και ένα κομμάτι του εαυτού τους.

Ο ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ ΠΑBΕΛ ΠΑBΛΙΚΟΦΣΚΙ

Διακρίσεις:

‘Το Τελευταίο Καταφύγιο’: Υποψήφιος για Βραβείο BAFTA - Most Promising Newcomer

Σκηνοθετικό ντεμπούτο: ‘Το Τελευταίο Καταφύγιο’ (2000)

Άλλες ταινίες: ‘Το Καλοκαίρι του Ερωτά μου’ (Βραβείο BAFTA Καλύτερης Βρετανικής Ταινίας της Χρονιάς).

Άλλα στοιχεία: Είναι καταξιωμένος σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ, με πολλά βραβεία στο ενεργητικό του. Μερικά από τα πιο σημαντικά ντοκιμαντέρ του είναι τα: ‘Vaclav Havel’, ‘From Moscow to Pietushki’, ‘Serbian Epics’, ‘Dostoevsky’s Travels’, ‘Tripping with Zhirinovsky’, ‘Charlie Chaplin and the Cossack Gold’.

ΙΘΑΝ ΧΟΚ (Τομ Ρικς)

Διακρίσεις:

        ‘Ημέρα Εκπαίδευσης’:  Υποψήφιος για Όσκαρ Β’ Ανδρικού Ρόλου

        ‘Πριν το Ηλιοβασίλεμα’: Υποψήφιος για Όσκαρ Σεναρίου

Σημαντικότερες ταινίες: ‘New York, I Love You’, ‘Η Σκοτεινή Πλευρά του Νόμου’, ‘Πριν ο Διάβολος Καταλάβει ότι Πέθανες’, ‘Fast Food Nation’, ‘Επίθεση στο Σταθμό 13’, ‘Κυρίαρχος του Παιχνιδιού’, ‘Κλεμμένες Ζωές’, ‘Tape’, ‘Waking Life’, ‘Άμλετ’, ‘Χιόνι Πάνω στους Κέδρους’, ‘Μεγάλες Προσδοκίες’, ‘Γκάτακα’, ‘Πριν το Ξημέρωμα’, ‘Νέοι, Ωραίοι και Άνεργοι’, ‘Οι Επιζήσαντες’, ‘Ο Κύκλος των Χαμένων Ποιητών’.

Άλλα στοιχεία: Εκτός από ηθοποιός είναι επίσης σεναριογράφος, σκηνοθέτης θεάτρου και κινηματογράφου αλλά και συγγραφέας. Έχει σκηνοθετήσει δύο ταινίες (‘Αληθινός Ερωτας’ και ‘Chelsea Walls’) και έχει γράψει δύο μυθιστορήματα (The Hottest State και Ash Wednesday).

Ο σκηνοθέτης του Avatar στο βαθύτερο σημείο των ωκεανών

Cover via Amazon

Την περασμένη Τρίτη, ο σκηνοθέτης των δύο πιο επιτυχημένων εισπρακτικά ταινιών όλων των εποχών - Avatar και Τιτανικού- κατάφερε να σπάσει ένα ακόμη ρεκόρ: να καταδυθεί βαθύτερα από οποιονδήποτε άλλο άνθρωπο. Μέσα στις επόμενες εβδομάδες, ο Τζέιμς Κάμερον θα επιχειρήσει να ξεπεράσει τον ίδιο του τον εαυτό με μια ιστορική αποστολή στο βαθύτερο σημείο των ωκεανών, την Τάφρο των Μαριανών, σε βάθος 11 χιλιομέτρων κάτω από την επιφάνεια του Ειρηνικού.

Σε συνεργασία με τη National Geographic Society, o Κάμερον θα καταδυθεί στο χαμηλότερο σημείο της τάφρου, στο Challenger Deep, κοντά στο Γκουαμ, μέσα σε ένα ειδικά σχεδιασμένο βαθυσκάφος. Την τάφρο έχουν επισκεφθεί μέχρι σήμερα μόνο δύο άνθρωποι: ο Αμερικανός στρατιωτικός Ντον Ουολς και ο Ελβετός ωκεανολόγος Ζακ Πικάρ, οι οποίοι το 1960 καταδύονταν επί πεντέμισι ώρες για να περάσουν μόλις μισή ώρα στον πυθμένα του ωκεανού. Στο μισό αιώνα που μεσολάβησε, κανείς δεν επανέλαβε το τολμηρό εγχείρημα.

H ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ

Σκαρφαλώνοντας στο… Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ

Η δεύτερη απόπειρα του νέου σκηνοθέτη Ευριπίδη Λασκαρίδη στη μεγάλη οθόνη, υπό τον τίτλο «Σκαλωσιά», παρουσιάζεται στο 14ο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. 

Όταν ο Αλέξανδρος Βασμουλάκης ολοκλήρωνε την τελευταία τοιχογραφία του στην πλατεία Ηρώων στου Ψυρρή, ο σκηνοθέτης Ευριπίδης Λασκαρίδης ήταν εκεί και κατέγραφε. Ο ανερχόμενος και διακεκριμένος εικαστικός, παραμένοντας ενεργός street artist ανέβηκε  στην σκαλωσιά για να «σβήσει» την παλιά του τοιχογραφία panoptikon (2004) και να την αντικαταστήσει με το νέο του έργο superman. Έτσι ο Ευριπίδης Λασκαρίδης κατάφερε να καταγράψει το στοιχείο της αρχιτεκτονικής δομής υπό το πρίσμα αφ’ ενός της αναγκαιότητας του εργαλείου και αφετέρου ενός εμποδίου οπτικής για την καλλιτεχνική ζύμωση εν ώρα δράσης. Ένα ατελιέ ανοιχτό στο περιβάλλον, μια επέμβαση εμφανής στην κρίση των περαστικών καθώς και η αποκαθήλωση της σκαλωσιάς ως μέσο δοκιμασίας σωματικής αντοχής, παρουσιάζεται ως ταινία μικρού μήκους στο Ελληνικό Πανόραμα του  14ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και θα προβληθεί στις 15 Μαρτίου στις 22.30 και στις 18 Μαρτίου στις 17.30 στην αίθουσα Liappa πριν το ντοκιμαντέρ Directing Hell αφιερωμένο στον εμμονικό Έλληνα δημιουργό Νίκο Νικολαΐδη.